Mieszkańcy Gminy Żarnów! Przyjaciele i sympatycy! Drodzy Goście! Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie, upamiętniające Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, w wyjątkowy sposób obchodzony w Polsce i w Naszej Gminie. To pierwsze i najdawniejsze święto Kościoła, obchodzone już przez Apostołów w czasie uroczystości paschalnych jako pamiątka Zmartwychwstania Pańskiego. Tak, jak w Chrystusie Zmartwychwstałym skupiają się wszelkie tajemnice zbawienia, tak Święta Wielkanocne stanowią źródło i ukoronowanie wszystkich uroczystości kościelnych.
Święta cechuje bardzo bogata symbolika. Poprzedzający je tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne. Żadne też inne święto liturgiczne nie ma tak bogatej symboliki liturgicznej, jak Triduum Paschalne.
Z okazji tych wspaniałych i rodzinnych Świąt, składamy Wam wszystkim najserdeczniejsze życzenia…
Symbolika liturgiczna uroczystości paschalnych:
Radosny charakter tych świąt wyraża przede wszystkim biały kolor szat liturgicznych. Bile w liturgii symbolizuje zawsze Światłość Chrystusa oraz czystość serca, radość i uroczysty nastrój. Dlatego też kolor ten dominuje także w okresie Bożego Narodzenia, w święta Pańskie (poza tymi, które związane są z Jego Męką), w święta Matki Bożej i święta wyznawców.
Najstarszym symbolem wielkanocnym jest baranek, nawiązujący do symboliki baranka paschalnego Starego Testamentu. Baranek Paschalny, którego krwią znaczono odrzwia domów „dzieci Izraela” stał się typem, figurą czy zapowiedzią Jezusa Chrystusa, którego krew ocaliła nas od śmierci wiecznej. Dlatego baranek wielkanocny udekorowany jest podobnie jak figura Zmartwychwstałego Pana – chorągiewką, sztandarem zwycięstwa nad śmiercią.
Późniejszą symboliką odradzającego się życia i wyjścia Chrystusa z grobu, stały się wielkanocne jajka, zwane pisankami lub kraszankami oraz kurczęta. Jak pisklę przebija skorupę jajka i wychodzi z niej zwycięsko, tak Chrystus rozsadził skorupę ziemi, ogłaszając zwycięstwo nowego życia.
Najbogatszą jednak symbolikę wielkanocną wyraża Paschał, wielka i centralna świeca Nowego Życia naszych świątyń. Poezja religijna obrazuje bardzo bogatą symbolikę tej świecy – „owocu pracy pszczelego roju” (orędzie paschalne), jako symbolu Chrystusa narodzonego z Maryi Dziewicy. Knot tej świecy symbolizować ma duszę Chrystusa, a jej płomień oznacza bóstwo Syna Bożego.
Chrzcielnica i woda w niej święcona w czasie tej największej uroczystości kościelnej, jaką jest wigilia paschalna przez trzykrotne zanurzenie paschału – dopełniają jego najbogatszą liturgiczną symbolikę. Dlatego też chrzcielnice sytuowane są dziś – podobnie jak paschał – w pobliżu ołtarza, jako znaki Chrystusa, źródła życia odradzającego w nas godność Dziecka Bożego. Woda w wielu innych kultach religijnych, symbolizuje coś świętego i leczącego, a zanurzenie w niej wyraża wewnętrzne oczyszczenie. Symbolikę tę wyraża jednak najpełniej obmycie z grzechów w sakramencie Chrztu Świętego.
Procesja rezurekcyjna zamyka całe obchody paschalne. Odbywana ongiś tylko wczesnym rankiem, dziś również w wielu parafiach po wieczornych uroczystościach wigilii wielkanocnej, połączona jest z radosnym dźwiękiem dzwonów. Prototypem wszelkich procesji religijnych, była wędrówka „narodu wybranego” do Ziemi Obiecanej. Procesje liturgiczne, jak poucza Sobór Watykański II, symbolizują nowy Lud Boży – pielgrzymujący pod przewodnictwem Chrystusa, jako nowego Mojżesza do Nowej Ziemi Obiecanej. Stąd na czele procesji rezurekcyjnej – niesie się krzyż, jako widoczny znak paschalnego przejścia ze śmierci do życia w Chrystusie Zmartwychwstałym. Krzyżowi towarzyszy figura Zmartwychwstałego Pana oraz monstrancja z Najświętszym Sakramentem.
Święta paschalne, jak każde inne uroczystości kościelne, mają swoje przedłużenia w „kościele domowym”, jakim jest rodzina. Święcenie pokarmów wielkanocnych w Wielką Sobotę jest zawsze ogromnym przeżyciem dla całej rodziny, a zwłaszcza dla najmłodszych. Wędliny, ciasto, sól, chrzan, a szczególnie wielkanocne jajka i baranki, najpełniej wyrażają bogactwo Bożej opieki nad rodzinami, zwłaszcza w okresie przednówka. Do dziś zachowała się w wielu miejscowościach, oddalonych od kościołów parafialnych, tradycja święcenia pokarmów wielkanocnych przy przydrożnych krzyżach i kapliczkach, a nieraz i w wyznaczonych domach. Oryginalne są częstokroć dekoracje wielkanocnych koszyczków.
Świece – paschały rodzinne, poświęcane w czasie wigilii wielkanocnej, po powrocie do domów stawiane są w centralnym miejscu „domowego ogniska”. Na nich umieszcza się różne symbole wielkanocne, np. pięć małych krzyżyków, symbolizujących rany Chrystusa. Dekorację wielkanocną rodzinnego domu uzupełniają także zieleń i pierwsze wiosenne kwiaty, jako symbole życia.
Śniadanie wielkanocne, spożywane w poranek wielkanocny po powrocie z rezurekcji, było i jest szczególnym znakiem więzi rodzinnych. Stół uroczyście przystrojony żółtą wstążką, gałązkami bazi wierzbowych, zieloną pszenicą lub rzeżuchą, barwinkiem czy bukszpanem – gromadzi całą rodzinę wokół święconek i innych pokarmów. W czasie śniadania, zwykle ojciec rodziny zapala paschał umieszczony na środku stołu i przewodniczy wspólnej modlitwie, po której domownicy składają sobie wielkanocne życzenia.
Czas i formy rodzinnego świętowania zależne są od tradycji rodzinnych i zwyczajów środowiskowych, zróżnicowanych w zależności od poszczególnych regionów kraju.
